Mentale fitness: hoe meditatie mijn leven heeft doen schitteren
Als je de vorige (de eerste) blog in deze series nog niet hebt gelezen, check deze hier voor je in het vervolg duikt!
Tot dag 4 in de 10-daagse Vipassana retraite was het allemaal voorbereiding op de eigenlijke Vipassana meditatie techniek. De techniek vraagt om van het topje van je hoofd tot de puntjes van je tenen de sensaties op je lichaam (en in een later stadium in je lichaam) gewaar te worden: de body-scan. Omdat je je brein al goed getraind hebt voor vier dagen lukt het aardig om op de meeste plaatsen van je lichaam iets te voelen. De bedoeling is om in een soort flow van gewaarwordingen (“sensations”) terecht te komen, wat een soort vibratie over je lichaam creëert. Denk aan Raven/Mystique (X-Men) die van haar menselijke gedaante in haar blauwe gedaante verandert. Die flow.
De kunst van de techniek ligt erin om elke sensatie objectief te observeren, op een manier dat je wat je voelt, loskoppelt van jezelf. Je accepteert de realiteit zoals ie is, van moment tot moment. Je reageert dus niet op je gewaarwordingen, je observeert enkel. Dit is iets atypisch voor onze geest: in het dagdagelijkse leven reageren wij constant op onze sensaties en dingen die rondom ons gebeuren. Elke reactie wordt getriggerd door de gewaarwordingen op of in ons lichaam: je zintuigen (ogen, oren, tong, neus, huid) nemen iets waar, een perceptie wordt gecreëerd (vind ik dit leuk of niet?) wat een gevoel tot gevolg heeft, wat de uiteindelijke reactie uitlokt (zie figuur hieronder). Door te mediteren probeer je dus het oude routine-patroon van je brein (dat ons vaak niet echt verder helpt) om te draaien: kalm en neutraal blijven in elke situatie.
Je traint jezelf (vandaar mentale fitness) om de “R” uit de E + R = O (Event + Response = Outcome) formule makkelijker te kunnen beheersen en controleren. Zie deze blog voor meer uitleg hierover.
Of anders gezegd, je traint jezelf om bewust te zijn van wat je voelt en niet automatisch te reageren op deze gevoelens.
Dit objectief observeren helpt met het beter onder controle krijgen van je ongezonde verlangens. Je leert immers niet (of met minder vasthechting) te reageren op dingen die je leuk vindt (bijvoorbeeld als je een fijn gevoel ervaart tijdens de meditatie ga je er typisch naar uitkijken om dit gevoel nog eens te hebben. Niet zo in de Vipassana-praktijk). En idem voor aversies (bijvoorbeeld als je een pijnlijke sensatie hebt, hier geen afkeer voor ontwikkelen). Wat er gebeurt op elk moment is zoals het is, en je probeert dit te accepteren in alle rust. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar oefening baart kunst en door dit te doen verander je echt iets in je brein. Dit is dus niet enkel op intellectueel niveau (hierover nadenken) en hier iets mee doen (wat ook enorm waardevol is), maar dit is nieuw gedrag in de praktijk ontwikkelen.
En het is terecht als je nu denkt: ja maar, op een kussen in een rustige omgeving zitten is nog iets heel anders dan de realiteit van ons dagdagelijkse leven (drukte, stress, ambetante baas, etc.). En dat is waar, maar je zal merken dat de nieuwe gewoontes die je jezelf aanleert tijdens de meditatie ook inzetbaar worden in ons normale leven. Bovendien geeft meditatie je een moment van rust en stilte wat in ons druk leven vaak meer dan welkom is. Even op adem komen.
En je denkt waarschijnlijk ook: waarom zou ik niet mogen uitkijken naar leuke dingen? Daar kom ik in de volgende posts nog op terug.
Ik doe deze meditatie nu dagelijks (meestal ’s morgens en ’s avonds, 20 minuten elk) en na hier ongeveer 9 maanden mee bezig te zijn, merk ik dat ik en mijn leven aan het veranderen zijn. Het zijn geen grote veranderingen op zich maar ze hebben in zijn geheel wel een enorm effect op mijn levenskwaliteit. Ik besef dat ik:
minder snel kwaad of gefrustreerd word;
meer focus heb en dus efficiënter kan werken, beter luister, aandachtiger ben;
beter slaap;
minder stress heb. Het is makkelijker geworden voor mij om de dingen meer in perspectief te zien;
me meer geconnecteerd voel met de mensen rondom mij en met de wereld;
meer durf. Ik ben minder afhankelijk geworden van de mening van anderen.
En dit is nog niet alles! Check ook deel 3 van deze blog voor andere voordelen én een inzicht dat je kan helpen (nog) gelukkiger in het leven te staan.
Laat ook gerust weten als je hier graag wat meer info over ontvangt of iets wil toevoegen of bespreken.
Op een schitterend leven!
Jan Aquarius - Live. Grow. Matter.
"In the age of constant movement, nothing is so urgent as sitting still" - Pico Iyer
Photo by Jenu Prasad on Unsplash