Goal Setting - de kracht van doelen
Als je liever luistert dan leest, check de podcast aflevering hier of op Apple Podcast en Spotify.
In dit artikel gaan we het hebben over de kracht van doelen. Een aantal dingen die aan bod zullen komen:
Wat zijn de voordelen van actief aan de slag gaan met doelen?
Met wat moet je rekening houden als je Goal Setting op de juiste manier wilt doen?
En waarom is het zo moeilijk om consistent actie te nemen richting onze doelen?
Ik maak even terug de brug naar het vorige artikel over Clarity & Purpose, waar je inzichten hebt meegekregen om helderheid te scheppen in wat belangrijk is voor jou. Dat is de eerste stap voor het uitbouwen van een leven dat jij wilt, wat dat ook mag zijn voor jou.
De tweede stap is om die Clarity te vertalen naar concrete, specifieke doelen, wat we dus hier verder gaan toelichten.
Een derde stap is garanderen dat je tot actie overgaat, wat we vandaag aanraken en verder zullen uitdiepen in een volgend artikel over Goal Getting.
Om dit 3-stappen plan als basis van happy high-performance makkelijk te begrijpen, onthoud dit:
No clarity, no change.
No goals, no progress.
No action, no nothing (no nothing is spreektaal voor helemaal niets)
Doelen zijn een heel krachtig middel om over te kunnen gaan van wat we willen naar concrete actie. Doelen helpen om het onzichtbare zichtbaar, tastbaar en bereikbaar te maken.
A dream written down with a date, becomes a goal.
A goal broken down into steps becomes a plan.
A plan backed by action makes your dreams come true.
In onze metafoor van de GPS hebben we door helderheid te creëren in wat belangrijk is voor ons, al een duidelijk beeld van het land, de regio of de stad waar we naartoe willen. Met doelen gaan we zorgen dat we precies weten waar we willen zijn, en wanneer. Van bijvoorbeeld de droom dat we misschien ooit Australië willen zien, maken we het concreet en beslissen we dat we op 8 augustus 2023 in Sydney op adres XYZ willen aankomen. De droom is nu een doel geworden.
Goals are dreams with a deadline.
Doelen zijn dus heel specifiek en daarom onderscheiden we ze ook van intenties of voornemens. Terwijl ik dit aan het schrijven ben, zitten we rond de Nieuwjaars-periode, dus de kans is reëel dat je een aantal voornemens hebt voor het nieuwe jaar.
Mijn vraag voor jou: heb je ook specifieke doelen? Wat wil je PRECIES? Tegen wanneer? En wat is je actieplan om dat doel te behalen?
Een voornemen om gezonder te leven is geen doel. 3x per week lopen is dat wel. Een marathon lopen op 15 augustus 2023 is ook een doel. Of tegen 1 juli 2023 78kg wegen is dat ook. Vier maanden vrijaf hebben per jaar tegen 2025 is ook een doel. Je maakt het met doelen met andere woorden concreet. Je kan het meten en je hebt een timing, de twee belangrijkste voorwaarden voor een goed doel.
Als je op die manier al met doelen aan de slag bent, super!
Indien niet, no worries, tegen het einde van dit artikel ga je hier waarschijnlijk wel mee aan de slag zijn of willen. Want waarom zijn doelen zo krachtig?
De kracht van doelen
Hierbij de 10 redenen die doelen zo interessant maken.
duidelijke richting en focus
Energy flows where attention goes. Door heel bewust met doelen aan de slag te gaan, weet je dat je focus en je inspanning zal gaan naar het verwezenlijken van die doelen. Zonder doelen geen richting, geen focus, geen gerichte energie-investering.
Meetbaar succes
Met succes bedoelen we alles wat voor jou belangrijk is. Doelen maken onze verlangens en behoeftes heel concreet en meetbaar. Met doelen creëer je dus een maatstaf voor jouw succes en daardoor krijg je meer grip op het uitbouwen van een leven dat jij wilt.
energie
Het zetten van een doel dat belangrijk is voor jou verhoogt je energie en bijgevolg ook de acties die je gaat nemen.
Een sidenote hierbij: ambitieuze doelen leiden tot meer inspanning dan gemakkelijke doelen (als je in je doel gelooft). Dat is ook de reden dat de meest succesvolle mensen vaak werken met 10X doelen, doelen die 10 keer groter zijn dan wat ze normaal zouden zetten. Door dat te doen ga je op een heel andere manier moeten beginnen denken en handelen: creatiever, grootser, moediger, wat ook tot proportionele resultaten kan leiden. Binnen google noemen ze dit Moonshot Goals, doelen die zo groot zijn dat er wel out of the box gedacht moet worden om ze te kunnen verwezenlijken.
Motivatie
Een vierde reden waarom doelen zo krachtig zijn: ze motiveren ook. Je beslist om ergens voor te gaan, je weet waarom het belangrijk is, en je krijgt daardoor extra motivatie om ermee aan de slag te gaan.
Ik zeg er ook meteen bij dat motivatie iets is dat komt en gaat en dus niet het enige is dat zal zorgen dat je actie blijft nemen. Er zijn ook andere vaardigheden die je naast motivatie kan inzetten (zoals discipline en gewoontevorming), én er zijn ook andere manieren om je motivatie terug aan te zwengelen als ie even minder is. Enkele tips hiervoor zijn:
Terug inchecken met je WHY zodat je terug echt weet en voelt waarom je dit doet.
En daarnaast je progressie en successen heel bewust erkennen en vieren (vieren in de zin dat je heel regelmatig een goed gevoel creëert bij hetgeen je aan het doen bent.). Dat vieren van successen is volgens mij één van de meest onderschatte elementen van succesvolle gedragsverandering en consistente progressie richting jouw doelen. Meer hierover in dit artikel.
Doorzettingsvermogen
Een vijfde voordeel van doelen: ze ondersteunen ook ons doorzettingsvermogen.
Ten eerste, een duidelijk doel helpt je om door te zetten, ook als het even tegensteekt. Als we gewoon met een intentie of voornemen zouden werken, hebben we vaak niet het commitment zoals bij een doel. En dat commitment, dat engagement is een voorwaarde voor doorzettingsvermogen.
Bij intenties en voornemens zijn we geïnteresseerd in de verandering, maar vaak niet geëngageerd. 9 kansen van de 10 zal je pas succesvol zijn in het werken naar iets als je je sterk engageert. Stel jezelf dus ook bij jouw doelen ook de vraag:
Ben ik geïnteresseerd of geëngageerd?
Indien enkel geïnteresseerd, ga je waarschijnlijk niet consistent doen wat je wilt doen. We weten bijvoorbeeld allemaal aan de basis wat we moeten doen voor een gezond leven, maar we doen niet wat we weten. En dat is vaak omdat we ons niet 100% engageren. In het Engels zeggen ze wel eens: 100% is a breeze, 99% is a bitch. Als je ergens 100% voor gaat, is het gemakkelijk. Maar als je er maar 99% voor gaat, dan heb je regelmatig de twijfel en interne discussie met jezelf of je wel gaat doen wat je je had voorgenomen om te doen. Die 1% opening om het misschien niet te doen is een serieus pijnpunt en doet ons regelmatig falen in onze gewenste acties.
TIP. Ook voor deze uitdaging zijn er manieren om het je gemakkelijker te maken. De belangrijkste is om jezelf te engageren voor een korte periode, bijvoorbeeld voor een week. Als ik beslis om geen suiker te eten, dan is dat een speelbare kaart als ik me engageer voor een week. Als ik dan succesvol ben, zet ik een positieve beweging in gang. Een snel succes geeft me een goed gevoel. Ik voel me blij, trots en zelfzeker. En dat boost mijn motivatie om verder te doen, waardoor ik verder actie neem en opnieuw een succes bereik, enz...
De tweede reden waarom doelen je doorzettingsvermogen versterken is omdat ze je energie en motivatie ondersteunen, zoals besproken in de vorige punten, waardoor het makkelijker is om vol te houden.
Creativiteit
Een zesde reden waarom doelen zo krachtig kunnen zijn is omdat ze je creativiteit stimuleren. Als we onszelf confronteren met een doel, zeker als het een ambitieus doel is, gaan we automatisch naar manieren beginnen zoeken om daar te geraken en dus onze creativiteit aanspreken. Mensen zijn oplossingszoekers.
Hoop & optimisme
Een zevende reden waarom doelen nuttig zijn is dat ze ook hoop en optimisme ondersteunen. Door tijd te nemen om een doel te zetten, ga je je in je kracht van hoop en optimisme zetten om dat doel te behalen. En door je kleine en grote successen én de erkenning ervan, ga je dat verder versterken.
Zelfvertrouwen
Op die manier ga je je zelfvertrouwen ook verhogen.
Veerkracht
En ook veerkrachtiger worden, omdat je met hoop, optimisme en een hoger zelfvertrouwen makkelijker terug zal rechtveren bij tegenslag.
Dopamine en de menselijke natuur
Tot slot, mensen zijn van nature goal-seeking machines zijn. We floreren als we naar iets specifiek toewerken en als we als persoon groeien. Dopamine komt vrij bij het stellen en bereiken van doelen. Het is ons motivatie-hormoon. Het geeft een heel plezierig gevoel en maakt dat we verdere stappen willen zetten.
Voila, de 10 redenen waarom doelen zo krachtig zijn:
Richting en focus
Meetbaar succes
Energie
Motivatie
Doorzettingsvermogen
Creativiteit
Hoop en optimisme
Zelfvertrouwen
Veerkracht
Dopamine, de mens als goal-seeking machine.
Veel van die elementen zijn trouwens ook een belangrijk onderdeel van jouw AQ (adaptieve intelligentie of aanpassingsvermogen), waardoor Goal Setting dus ook je capaciteit om beter om te kunnen gaan met onzekerheden en verandering, gaat vergroten.
Er is trouwens ook heel wat onderzoek gedaan naar Goal Setting. De resultaten zijn sluitend dat je met duidelijke, neergeschreven doelen veel meer kans hebt op het bereiken van wat je wilt. Voeg daar nog een systeem aan toe om consistent naar je doelen toe te werken (waar we in een volgend artikel op in gaan) en je vergroot die kans nog exponentieel.
Voor we overgaan naar hoe we doelen best zetten en formuleren in de praktijk, is het nuttig om even stil te staan bij de redenen waarom er relatief weinig mensen actief en bewust bezig zijn met doelen.
Waarom zetten we geen doelen?
De meesten onder ons leren dat niet op school of thuis. Ik heb mijn ouders daar bijvoorbeeld nooit actief mee bezig gezien. Een tweede reden kan zijn dat we de kracht ervan nog niet ontdekt hebben. En een derde reden, als we op een punt komen dat we het nut ervan hebben leren inzien, worden we toch nog vaak tegengehouden om er actief mee aan de slag te gaan onder andere omwille van een angst voor falen of een angst voor succes.
Ik verklaar me nader voor het derde punt.
Angst om te falen. Een doel stellen creëert interne accountability en we hebben misschien schrik om ons doel niet te behalen. Die oorzaak kan liggen bij ofwel "mislukkingen" uit het verleden (we starten met weinig geloof of zelfvertrouwen), ofwel bij een schrik om beoordeeld te worden als we niet succesvol zijn.
Dit is ook de reden waarom we, als we doelen zetten, ze vaak kleiner maken dan wat ze zouden kunnen zijn, waardoor we niet ons volledige potentieel gaan aanspreken en ontplooien. Ik vind de quote van Les Brown hierover de max:
Most people fail in life not because they aim too high and miss, but because they aim too low and hit.
Eentje om bij stil te staan. Zet jij je doelen ambitieus genoeg zodat je meer van je potentieel kan aanspreken?
Reflectievraag: hoe fel houdt angst voor falen jou tegen om te gaan voor het leven dat je écht wilt?
Hiermee gelinkt is angst voor success. We worden vaak ook (bewust of onbewust) tegengehouden om actief aan de slag te gaan met Goal Setting uit angst voor succes. Een minder gekend fenomeen, maar een doel stellen betekent dat je iets gaat veranderen en dat betekent ook dat die succesvolle verandering oordelen van anderen kunnen triggeren. Als ik bijvoorbeeld een doel zet om elk jaar vier maanden verlof te hebben, dan kan dat leiden tot minachting, jaloezie, of andere meer goedbedoelde oordelen. "Doe maar normaal" is een welgekende leuze als anderen jouw doelen raar of groots vinden, zeker in Vlaanderen. En daar sluipt dus in dat geval altijd een oordeel in waardoor we kunnen beginnen twijfelen en ons op die manier zelf saboteren om met doelen aan de slag te gaan (vaak onbewust).
By the way, mensen in je naaste omgeving reageren vaak op een niet geheel ondersteunende manier omdat ze bezorgt zijn en je willen beschermen. Helaas vaak met het effect dat het je doet twijfelen, zeker als het van je ouders komt. Maar hun intenties zijn natuurlijk goedbedoeld.
Om te eindigen geef ik graag een aantal tips mee om actief aan de slag te gaan met doelen.
Tips om aan de slag te gaan met doelen
Scary & exciting
Ten eerste, een goed doel in de context van het uitbouwen van leven ten volle geleefd, is tegelijkertijd scary & exciting. Spannend maar ook iets dat je een klein innerlijk vreugdesprongetje doet maken als je eraan denkt. Als het niet een beetje spannend is, is de kans reëel dat je je ambitie te laag legt.
Als ik in 2015 dacht aan de mogelijkheid om een sabbatical te nemen om te gaan reizen was mijn eerste gevoel altijd excitement. Dat voelde heel expansief. Dat gevoel kwam van mijn intuïtie. Maar wat er meestal een beetje daarna gebeurde was mijn beschermende ratio die overnam: gaat dat wel lukken op je werk? Ga je echt wel al je spaargeld er door willen jagen? Wat met alles dat je hebt opgebouwd? Wat met de promotie die er binnenkort aankomt, je gaat daarna toch niet kunnen zeggen dat je voor een jaar weggaat? Een jaar weg van je familie en vrienden, wil je dat wel? En wat gaan andere mensen denken? Enz... Een heel normale, logische reactie van je ratio. Het is best scary om zo'n beslissing te nemen. Maar als dat initieel gevoel vol excitement zit, raad ik je hier ook aandacht aan te geven. Luister zeker ook naar je ratio om zo veel mogelijk onzekerheden weg te nemen, je goed voor te bereiden, en geen overhaaste beslissingen te nemen MAAR laat het niet de overhand nemen op je gevoel. Weeg beide af. Diep van binnen weet je vaak wat je te doen staat maar overschrijft je ratio die goesting of die intuïtie.
Maar dus voor levensdoelen: scary is een goed teken als er ook excitement langs staat.
Specifiek en meetbaar
Een tweede tip: zorg dat je doel specifiek en meetbaar is, zoals al kort in de introductie vermeld. Dat betekent dat iemand anders het kan meten of kan zien dat jij je doelt bereikt heb. Zorg voor een maatstaf voor je succes en neem zo je leven, je geluk en je ambitie in eigen handen.
Timing
Zet er een timing bij. Geef jezelf maw een deadline. Dit is belangrijk en nodig om je echt te engageren en uitstelgedrag tegen te gaan. Als je er een deadline op zet, ben je niet gewoon geïnteresseerd maar ook geëngageerd.
PS: voor doelen ver in de toekomst is dat mogelijk iets minder relevant of iets meer onderhevig aan wijzigingen. Dit zijn ook vaak nog eerder aspiraties. Maar van zodra je beslist om een doel echt vast te pakken, zet daar dan een deadline bij. Omdat je je einddoel een timing geeft, kan je de verschillende stappen of sub-doelen om daar te geraken, ook een timing geven. Met andere woorden, een deadline laat toe om een concreet actieplan uit te werken.
Schrijf ze op
Schrijf je doelen op. Eén van de redenen waarom we geen of weinig progressie maken is omdat we onze doelen vergeten. Het klinkt banaal, maar het is belangrijk. Schrijf ze dus op en zorg dat je een waterdichte manier hebt om ze regelmatig te bekijken. Meer daarover in het volgend artikel.
Bundel niet
Bundel verschillende doelen niet in 1 doel. Bijvoorbeeld, “ik wil 4 maanden per jaar vrijaf hebben en veel reizen” zijn 2 doelen. Splits dat op.
Vermijd afhankelijkheden
Bijvoorbeeld “ik wil dat mijn kameraad vriendelijker is”, is een doel buiten mijn invloedsfeer. Zorg ervoor dat je zelf duidelijke impact hebt op de doelen die je stelt.
Levendigheid
Beschrijf je doel levendig. Bijvoorbeeld: “ik geniet er ongelooflijk van om 4 maanden per jaar vrijaf te hebben”. Of “ik geniet ervan om dagelijks 10 minuten te mediteren”. Dit brengt meer energie en idealiter ook meer emotie in je doel.
Behapbare acties: van resultaat naar proces naar gewoontes
Zorg dat je je doel uitsplitst in behapbare acties of subdoelen. Het kan hierbij helpen om te denken in termen van resultaat-doelen, proces-doelen en gewoontes.
Als mijn resultaat-doel is om een marathon the lopen op 15 augustus, dan zou mijn proces-doel kunnen zijn: ik loop 3x per week en ik bouw mijn afstand elke maand met 2km op zodat ik de maand voor de marathon een keer succesvol 30km heb gelopen. De gewoontes die ik hier aan zou kunnen koppelen zijn: ik loop elke dinsdag en donderdag avond net na het werk en zondag om 9u. Je hebt nu je doel vertaalt naar concreet gedrag en een levensstijl die je bij dat doel kan brengen.
Denk dus na over het proces, namelijk de stappen en acties én het precieze gedrag in tijd en ruimte (je gewoontes) als je je actieplan uitwerkt. Het maakt je doel tastbaar, behapbaar, en garandeert kleine stappen in de juiste richting.
Ik raad je ook aan om je doelen in eerste instantie op jaarbasis te bepalen om van daaruit de acties te verdelen over 4 kwartalen (high-level) en dan vooruit te kijken naar het eerste kwartaal en de acties van de komende maand meer precies te gaan vastleggen. En in die maand dagelijks of minstens wekelijks hetzelfde te doen per dag of per week. Op die manier hou je het on top of mind en kan je je heel regelmatig engageren voor een kleine periode, namelijk voor de acties die je vastlegt voor die specifieke dag, week of maand.
Welke skills heb je nodig?
Denk ook na over welke skills je nodig hebt om dat doel te bereiken. Als ik een keynote speaker wil worden, zal ik bijvoorbeeld serieus moeten investeren in story-telling en public speaking.
Less is more
Een ander belangrijk punt als je bezig bent met doelen is focus. Kies 1 tot max 3 doelen waar je actief op wilt werken in een bepaalde tijdspanne (mijn persoonlijke grootste struikelblok).
Een belangrijke side-note hierbij is ook dat we in de context van doelen vaak denken in termen van MEER. We denken dat we met doelen meer moeten bereiken. Maar voor veel mensen is een waardevol eerste doel om voor MINDER te gaan. Niet minder in ambitie, maar minder in de kwantiteit van dingen zodat er ingezet kan worden op meer KWALITEIT van de dingen die er echt toe doen.
Identiteit
De laatste tip gaat over je identiteit. Stel jezelf de vraag: wie moet ik worden om mijn doelen te bereiken? Een vraag om na te denken over je identiteit en de persoon die je wilt zijn of zou moeten worden om te bereiken wat jij belangrijk vindt. En een extra tip hierbij: je persoonlijkheid ligt niet vast. Je bent niet dezelfde persoon als 5, 10 of 15 jaar geleden. Door stap voor stap kleine dingen anders te doen, ga je stap voor stap je nieuwe identiteit vormgeven. En met het besproken actieplan die kleine behapbare stappen vooruit garandeert, zal je ook je identiteit beïnvloeden. Boekentip: Personality isn’t permanent.
Voila, hiermee zijn we rond. Als je het voorgaande artikel over Clarity & Purpose nog niet gelezen hebt, neem het er zeker ook bij om een volledig beeld te krijgen. En een perfecte volgende om te lezen is het artikel over Goal Getting.
Als je er actief mee aan de slag wilt:
contacteer me voor een persoonlijk traject,
volg het traject op je eigen tempo via de THRIVE Academy,
schrijf je in op de nieuwsbrief en ontvang maandelijks info die jou kan inspireren om dit pad te bewandelen.
volg me op social media voor frequente tips en mijn eigen ervaringen op dit pad. (Instagram, Facebook, YouTube, LinkedIn)
Op een leven ten volle geleefd 🥂!
Cheers,
Jan